E-TİCARETE İLİŞKİN TÜRK MEVZUATI
TİCARİ İLETİŞİM VE TİCARİ ELEKTRONİK İLETİLER HAKKINDA YÖNETMELİK
Hizmet Sağlayıcılar ve Aracı Hizmet Sağlayıcılar Yönetmeliği
ELEKTRONİK TİCARETİN DÜZENLENMESİ HAKKINDA KANUN
MESAFELİ SÖZLEŞMELER YÖNETMELİĞİ
FİNANSAL HİZMETLERE İLİŞKİN MESAFELİ SÖZLEŞMELER YÖNETMELİĞİ
Gümrük Bakanlığı Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü
Dilekçe ÖRNEKLERİ
Aracı Hizmet sağlayıcı: Başkalarına ait iktisadi ve ticari faaliyetlerin yapılmasına elektronik ticaret ortamını sağlayan gerçek ve tüzel kişileri,
Hizmet sağlayıcı: Elektronik ticaret faaliyetinde bulunan gerçek ya da tüzel kişileri,
Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) : Elektronik iletilerin gönderimi ve teslimatı da dâhil olmak üzere kullanımına ilişkin olarak hukukî delil sağlayan, elektronik postanın nitelikli şeklini,
Onaylanmış Telefon Numarası: Hizmet sağlayıcı tarafından beyan edilen ve aracı hizmet sağlayıcı tarafından gönderilen bir doğrulama koduyla onaylanan numarayı ifade etmektedir.
Bu tanımlarla ilgili olarak Hizmet Sağlayıcı’nın doğrudan E-Ticaret faaliyetinde bulunan kişi ya da kurumlar olduğu, Aracı Hizmet Sağlayıcı’nın ise bu yönetmelik kapsamında Pazar yeri iş modeli ile çalışan kişi ya da kurumlar olduğunu anlıyoruz. Bu ayrıma dikkat etmek Yönetmelik kapsamında aşağıda vereceğimiz bilgilerin doğru anlaşılması açısından önem arzetmektedir.
- Kendine ait e-ticaret ortamında hizmet veren ve Tacir veya Esnaf olan Hizmet Sağlayıcı aşağıda sayılan bilgileri kendilerine ait e-ticaret ortamında bulundurmak zorundadır.
- Tebligata elverişli KEP adresi, elektronik posta adresi ve telefon numarası ile varsa işletme adı veya tescilli marka adı.
- Mensubu olduğu meslek odası ve varsa üyesi olduğu sektörel kuruluşlar ile meslekle ilgili davranış kuralları ve bunlara elektronik olarak ne şekilde ulaşılabileceğine ilişkin bilgiler.
- Tacir ise ayrıca ticaret unvanı, MERSİS numarası ve merkez adresi.
- Esnaf ise ayrıca adı ve soyadı, vergi kimlik numarası ve merkez adresi
- Tacir ya da esnaf olmayan Hizmet Sağlayıcı ise kendine ait e-ticaret ortamında;
- Ad-Soyad veya unvanını
- Merkez adresini
- Tebligata Elverişli KEP adresini
- E-Posta adresi ve telefon numarasını vermelidir.
Hizmet Sağlayıcı burada sayılan bilgileri ana sayfası üzerinde yer alan “İletişim” başlığı altında vermelidir.
- Aracı Hizmet Sağlayıcı üzerinden hizmet veren ve Tacir ya da Esnaf olan Hizmet Sağlayıcı’nın vermesi gereken bilgiler:
- Ticaret unvanı, işletme adı veya tescilli marka adı bilgilerinden en az biri.
- Tebligata elverişli KEP adresi.
- Esnaflar için vergi kimlik numarası, tacirler için MERSİS numarası.
- Merkez adresi ve onaylanmış telefon numarasının aracı hizmet sağlayıcıda bulunduğuna ilişkin bilgi.
- Aracı Hizmet Sağlayıcı üzerinden hizmet veren ve Tacir ya da Esnaf olmayan Hizmet Sağlayıcı’nın vermesi gereken bilgiler:
- Adı ve soyadı.
- İkametgâhının bulunduğu il.
- Merkez adresi ve onaylanmış telefon numarasının aracı hizmet sağlayıcıda bulunduğuna ilişkin bilgi.
Hizmet Sağlayıcı (c) ve (d) kısımların sayılan bilgileri, Aracı Hizmet Sağlayıcı tarafından tahsis edilen alanda yani uygulamada bilinen adıyla Satıcının mağaza sayfasında vermelidir.
Yukarıda değinilen Merkez Adresi ve onaylanmış telefon numarasına ise açıkça yer verilmeyecek sadece bu bilgilerin Aracı Hizmet Sağlayıcı’da var olduğuna ilişkin bir bilgilendirme yapılacaktır. Yani Pazar Yeri iş modeli ile iştigal eden kişi ya da kurumların haklı olarak istemediği, telefon ve adres bilgisine yer verilmesi söz konusu değildir.
İşbu (1) nolu bölümde saydığımız bilgilerin güncel olmasından Hizmet Sağlayıcı sorumludur. Herhangi bir bilgide değişiklik olması halinde değişikliğin olduğu gün derhal gerekli güncelleme yapılmalıdır. Ayrıca verilen tüm bilgilerin doğruluğundan Hizmet Sağlayıcı sorumludur. Yani Aracı Hizmet Sağlayıcı hiçbir şekilde girilen bilginin doğruluğunu kontrolünü yapmayacaktır. Aracı Hizmet Sağlayıcı’nın yapması gereken üç husus; (i) Hizmet Sağlayıcı’nın bu bilgileri girmesi için gereken teknik imkanı sağlamak, (ii) Merkez adresi bilgisini almak, (iii) Hizmet Sağlayıcı tarafından verilen telefon numarasının doğruluğunu teyit etmektir.
- Aracı Hizmet Sağlayıcılar da aynen Hizmet Sağlayıcı gibi işbu bilgi notunun 1. Bölümünde (a) ve (b) olarak belirtilen kısımlarda verilen bilgilerden Tacir ya da esnaf olup olmama kriterine göre belirlenecek olanlara ana sayfa içinde İletişim başlığı altında yer verir.
- Aracı hizmet sağlayıcı, elektronik ticaret ortamı sunduğu Hizmet Sağlayıcıya ilişkin bilgilerin, Hizmet Sağlayıcıya tahsis edilen alanda gösterilebilmesi ve güncellenebilmesi için gerekli teknik imkânları sağlar.
- Aracı Hizmet Sağlayıcı, Hizmet Sağlayıcının elektronik ticaret faaliyetine başlamasından önce Yönetmelik kapsamında vermesi gereken bilgileri vermesini sağlar.
- Aracı Hizmet Sağlayıcı, hizmet sunduğu elektronik ortamı kullanan gerçek ve tüzel kişiler tarafından sağlanan içeriği kontrol etmek, bu içerik ve içeriğe konu mal veya hizmetle ilgili hukuka aykırı bir faaliyetin ya da durumun söz konusu olup olmadığını araştırmakla yükümlü değildir.
Aracı Hizmet Sağlayıcılar’ın bir diğer yükümlülüğü olarak Hizmet Sağlayıcı’nın vermesi gereken bilgileri vermesi noktasında bir sorumluluk dikkati çekmektedir. Sorumluluğun niteliği tam olarak anlaşılamamakla birlikte, bir Pazar yeri, kendi e-ticaret alanında satış yapan bir satıcıdan işbu bilgi notu (1) (a) ve (b) kapsamında yer alan bilgileri ilgili alana girmeden satış yapmasına izin vermeme gibi bir sorumlulukla karşı karşıya kalmaktadır.
- Sözleşmenin kurulabilmesi için mal ve hizmetin seçilmesi, teslimat ve ödeme bilgilerinin girilmesi ile siparişin onaylanması gibi gerekli aşamaları gösterir şekilde teknik adımlar,
- Elektronik ticarete ilişkin sözleşmenin, elektronik ortamda saklanıp saklanmayacağı ile bu sözleşmeye alıcının daha sonra aynı ortamda erişiminin mümkün olup olmayacağı ve bu erişimin ne kadar süreyle sağlanacağına ilişkin bilgi,
- Alıcının siparişi vermeden önce veri girişindeki hatalarını açık ve anlaşılır bir şekilde belirleyebilmesi ve düzeltebilmesi amacıyla özet sipariş formu ile geri al ve değiştir gibi teknik araçların sunulacağına ilişkin bilgi,
- Elektronik ticaret işlemleri nedeniyle elde ettiği kişisel verilere ilişkin gizlilik kuralları,
- Alıcıyla arasında uyuşmazlık çıkması halinde varsa alternatif uyuşmazlık çözüm mekanizmaları.
Tüm Hizmet Sağlayıcılar mal ve hizmet siparişleri esnasında aşağıda belirtilen hususları sağlamak zorundadır;
- İkinci el malların ayrı kategoride satışa sunulmasını,
- Verilen siparişin onaylanması aşamasında ve ödeme bilgilerinin girilmesinden önce, vergi ve teslimat masrafları da dâhil olmak üzere alıcının ödeyeceği toplam bedelin ve sözleşmenin diğer şartlarının alıcı tarafından açıkça görülmesini,
- Mal veya hizmetin toplam bedeli, fiyatın hesaplanma usulü ve teslimat masrafları önceden belirlenemiyorsa buna ilişkin ek masrafların ödenebileceği bilgisini,
- Siparişin onaylanmasından önce alıcıların veri giriş hatalarını belirleyebilmesi için sipariş özetini ve bu hatalarını düzeltebilmesi için geri al ve değiştir gibi uygun, etkili ve kolay erişilebilir teknik araçları,
- Sözleşme hükümlerinin ve genel işlem şartlarının, alıcı tarafından yeniden görülebilmesi, basılı bir şekilde kullanılabilmesi ve saklanabilmesi amacıyla söz konusu hususların alıcıya fiziki veya elektronik ortamda gönderilmesini,
Aracı hizmet sağlayıcı ve kendine ait elektronik ortamda satış yapan hizmet sağlayıcı siparişi aldığını, işlemin yapıldığı ağ üzerinden ve ayrıca elektronik posta, kısa mesaj, telefon araması, faks gibi araçlardan en az biriyle gecikmeksizin alıcıya bildirir.
Buna göre hem Aracı Hizmet Sağlayıcı hem de Hizmet sağlayıcı sipariş teyidinden sorumlu kılınmıştır.
Şikâyet konusu işlemlerde ispat yükümlülüğü, hizmet sağlayıcı ve/veya aracı hizmet sağlayıcıya aittir. Yani Aracı Hizmet Sağlayıcı üzerinden gerçekleşen satışlar için olası bir şikayette Bakanlık tarafından Aracı Hizmet Sağlayıcı’ya da bilgi sorulabilecektir. Bunun dışında Hizmet Sağlayıcı ister doğrudan kendi e-ticaret ortamında satış yapsın isterse bir pazar yeri vasıtasıyla yapsın her iki ihtimalde de ispat anlamında sorumludur.
Bir Elektronik Ticaret işlemine ilişkin kayıtlar işlem tarihinden itibaren 3 (üç) yıl süreyle saklanmak zorundadır.
Hizmet Sağlayıcı’ya getirilen yükümlülükler Yönetmelik’in yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 (üç) ay içinde yerine getirilmelidir. Yani sektörün yararına olarak bir geçiş hükmü öngörülmüştür.
Bu yazımda Tüketici Kanunu ve ilgili yönetmelikler kapsamında belirtilen bazı temel teknik kavramlara değineceğim. Bu yazımla birlikte e-ticaret siteleri açısından tüketici hukuku kısmını da sona erdirmeyi planlıyorum. Elbette gelecek yorumlar ya da sorular olursa bu konuya tekrar değiniriz.
a) Cayma Hakkı :
Tüketici Kanunu ve Mesafeli Sözleşmelere Dair Yönetmelik’te detayları düzenlenmiştir. Adından da anlaşıldığı üzere tüketicinin aldığı mal ya da hizmetten vazgeçmesini sağlayan bir haktır. Malın tesliminden ya da hizmetler söz konusu olduğunda mesafeli satış sözleşmesinin onayı tarihinden itibaren 7 gün içinde tüketici hiçbir gerekçe göstermeden malı ya da hizmeti iade ederek ödemiş olduğu bedeli satıcıdan geri isteme hakkına sahiptir. Burada malın sorunlu (bozuk vs.) olup olması önemli değildir. Mal ya da hizmette hiçbir kusur olmasa bile bu süre içinde iade etme hakkı tüketicilerin doğal ve kanuni bir hakkıdır. Satıcı’ya, yani site işletmecisine süresi içinde böyle bir talep gelirse talep tarihinden itibaren 10 gün içinde tüketicinin ödediği parayı iade etmek ve en geç 20 gün içinde tüm masrafları satıcıya (yani site işletmecisine) ait olmak üzere ürünü iade almakla yükümlüdür. Bu hak hiçbir şekilde tüketicinin elinden alınamaz. Mesafeli Satış Sözleşmesine bu hakkı sınırlayan kayıtlar konması durumunda otomatik olarak geçersiz kabul edilir. Bunun hiç mi istisnası yok? Elbette var. Yoksa bu hak da suistimale son derece açık olur. Birkaç örnekle bu hakkın sınırlarını çizelim;
- Satın alınan bir hizmet (ÖRN; konser bileti) belli bir tarihte yapılması zorunlu ise ve satın alma tarihi ile hizmetin gerçekleşme tarihi arasında 7 günden az süre varsa, bu durumda cayma hakkı süresi aradaki süre kadardır. Yani konsere gidip hizmeti alıp cayma hakkı kapsamında iade etmesi mümkün değildir.
- Her ürün de sınırsız bir cayma hakkına uygun değildir. İç Çamaşırı, tek seferli kşifre vs gibi bir yolla tüketiciye verilen hizmetler, kişisel bakım için kozmetik krem, vs gibi ürünlerin iadesi ancak kullanılmamış olmak şartı ile mümkündür. Giyilmiş bir iç çamaşırının ya da ambalajı açılmış ve kullanılmış bir parfümün cayma hakkı kapsamında iadesi alınmamalıdır. Bu tarz ürünlerde iade yapılırken esas alınacak kriter ürünün kullanılmamış ve yeniden satılabilir halde olmasıdır. Mesafeli Satışlar Yönetmeliğinin 7. maddesinde detaylı olarak cayma hakkının kullanılamayacağı ürün ve hizmetler yazılmıştır.
b) Ayıplı Ürün ya da Hizmet : Tüketici Hukuku anlamında Ayıp; satışa konu olan mal ya da hizmetin taahhüt edilen kriterleri sağlamaması maddi, hukuki ya da teknik anlamda eksik, bozuk olmasıdır. Çok basit iki örnek; e-ticaret sitesinden satın aldığınız pantolonu talimata uygun yıkamanıza rağmen ilk yıkama da solması ya da evinize teslim edilen bardakların kutuyu açtığınızda kırık çıkması.
İşte bunlar ayıplı ürünlerin en temel örneklerindendir.
Ayıp iki türlü olabilir;
- Açık Ayıp : Ürün ya da hizmette ilk anda gözle görülür bir sorunun olduğu durumlarda açık ayıp söz konusudur ve ürünün teslim ya da hizmetin gerçekleşmesi tarihinden itibaren 30 gün içinde bu ayıbın satıcıya bildirilmesi gereklidir. Ayıp, süresi içinde bildirilmez ise Tüketici ürünü ayıplı haliyle kabul etmiş sayılır. Tüketici süresi içinde bildirim yaparak ayıplı malı iade edip parasını geri alma, malın ayıpsız olanı ile değiştirilmesini isteme, ayıp oranında satış fiyatından indirim ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahip olur. Tabi bu haklardan bir tanesini seçip kullanır. Diğer bir hak ise ayıplı mal nedeniyle başka bir ürün ya da kişinin maddi zarar görmesi halinde buna ilişkin tazminat isteme imkanıdır.
- Gizli Ayıp : Yukarıda da yazdığımız üzere açık ayıp ürünü ya da hizmeti ilk gördüğümüz anda anlayabileceğimiz türden kusurlardır. Gizli ayıp ise ilk anda anlaşılamayacak, kullanım sırasında ortaya çıkabilecek kusurlar için kullanılan tabirdir. Bu tür bir ayıp söz konusu ise Tüketici’nin haklarını kullanma süresi ürünün teslimi ya da hizmetin başlamasını müteakip 2 yıldır. (Bu süre konut ya da tatil amaçlı gayrımankuller söz konusu olduğunda 5 yıla uzar ama bir e-ticaret sitesinden ev satılması pek mümkün olamaz) Tüketici’nin kullanabileceği yasal haklar açık ayıpta yazılan haklar gibidir.
Görüldüğü gibi E-Ticaret Sitesi İşletmecisinin sorumluluğu bazen çok uzun sürelere tabi olabiliyor. Burada yaşanacak riskleri azaltmak için en güzel yol, mal ya da hizmetin sağlandığı tedarikçi ile yapılacak sözleşmede ,Tüketici Hukuku nedeniyle oluşabilecek sorumluluğu da Tedarikçi’ye yüklemektir.
Mesafeli sözleşme olan elektronik sözleşmeler, Mesafeli Sözleşme Yönetmeliği’nin 5. maddesine göre mesafeli sözleşmenin akdinden önce aşağıdaki bilgilerin tüketiciye verilmesi zorunludur.;
a) Satıcı veya sağlayıcının isim, unvan, açık adres, telefon ve varsa diğer erişim bilgileri,
b) Sözleşme konusu mal ya da hizmetin temel özellikleri,
c) Sözleşme konusu mal ya da hizmetin tüm vergiler dahil satış fiyatı,
d) Satıcı veya sağlayıcının fiyat dahil tüm vaatlerinin geçerlilik süresi,
e) Tüketicinin ödemelerinin nasıl yapılacağına dair bilgiler,
f) Teslimat ve ifanın nasıl yapılacağına ve varsa buna ilişkin masrafların tutarı ve kimin tarafından karşılanacağına dair bilgiler,
g) Cayma hakkı ve bu hakkın nasıl kullanılacağına dair bilgiler,
h) Tüketiciye bir maliyeti varsa kullanılan iletişim yollarının ücreti,
ı) Sözleşme konusu mal ya da hizmetin, teslim ve ifa tarihlerine ilişkin program,
j) Tüketicinin talep ve şikayetlerini iletebileceği satıcı veya sağlayıcının açık adres, telefon ve varsa diğer erişim bilgileri.
Bu bilgilerin sözleşmede bulunması zorunludur.
Gizlilik satıcı tarafından sağlanması gereken en önemli unsurlardan bir tanesidir. Ancak satıcısının siteyi güvenlik duvarlarıyla, belli protokollerle koruduğu hallerde bile bazı bilgilerin masumca istenmesi, gizliliğimizin ve güvenliğimizin tehlike altınca olduğu anlamına gelebilir.
Yukarıdaki zorunlu bilgiler dışında;
a) Anne kızlık soyadı
b) Kaç çocuğunuz olduğu
c) Çocuklarınızın adları
d) Cep telefonu numaranız (vermemenizi tavsiye ederim)
e) Doğum yeriniz, T.C. Kimlik Numaranız, Kimliğinizin arka yüzündeki bilgiler
f) Alışveriş yapacağınız sitenin şifresi dışında herhangi bir elektronik şifrenizin istenmesi (bazı banka sitelerinde gerekli olabilir)
g) Bankadan yapılan ödemenin işlem numarası
h) Bankadan size verilen şifreli ödeme takip sayfaları ve diğer adresler, vs.
gibi bilgileri, vermeniz gereken bilgiler arasında görürseniz, bu boşlukları doldurmayın ya da doldurmadan alışverişi tamamlayamıyorsanız, alışverişi başka bir siteden yapın.
Siteye vereceğiniz bilgilerin yanında dikkat etmeniz gereken bir nokta da SPAM diye adlandırılan e-posta iletileri. (aldatıcı olanlar Spoofing olarak adlandırılırlar) E-posta iletilerini HTML (formatlanmış doküman yazma tekniği) ile gönderen bazı net korsanları, sizi sahte bir resmi siteye yönlendirerek şifrenizi ve diğer bilgilerinizi çalmaya çalışabilirler.
Mesela garanti.com.tr’ den görüntülü bir örnekleme yapacak olursak:
Burada görüldüğü gibi, internet sistemine giriş için 3 şey isteniyor: Müşteri numarası, parola ve şirketlerin internet kullanıcıları için banka tarafından oluşturulan kod.
Bu aşamada bankamızın sitesini ve her zaman verdiğimiz bilgileri kontrol etmemiz gerekiyor. Eğer e-posta adresimize bankalardan geldiğini düşündüğümüz e-postaların birinde bunun gibi bir kullanıcı girişi ile karşılaşırsak, benim size önerim bu kullanıcı girişinden siteye bağlanmaya çalışmamanız. Bankanızın resmi sitesine ayrı bir sayfadan bağlanıp, kullanıcı girişinizi oradan yapmanız.
Yukarıdaki grafikteki gibi tasarlanmış bir posta iletisine ayrıca sizin diğer bilgilerinize de ulaşmaya çalışan korsanların ekledikleri diğer kutular olabilir; TC kimlik numaranız, internet kullanıcı şifreniz, hesap numaranız, vs.
Bütün bu risklerden kurtulabilmek için hesap hareketlerinize ve bireysel sisteminize girmek için bankanızın resmi sitesini kullanmanızı tavsiye ediyoruz.
Kişisel verilerin korunmasının e-ticaret’in gelişmesi ile doğrudan ilişkisi vardır. Kişiler elektronik ortamda kendilerine ait bilgilerin korunacağına ne ölçüde güvenirlerse o ölçüde bu yeni iş modeline yöneleceklerdir.
ABD’de yapılan bir araştırmada online müşterilerin %80’i kendilerine ait bilgilerin şirketler tarafından başka konularda kullanıldığına ve değiş tokuş yapıldığına inandıklarını göstermektedir.
Sanal alışveriş yapılan sitelerin sayfa altlarına göz gezdirin. Güvenlik ve Gizlilik başlıklı bir bölüm görürsünüz. Bu bölüm sizin kişisel bilgilerinizin korunmasının hangi şekillerle gerçekleştiğini gösterir. Bunun yanında siteyle olan bağınızı kesmek için yapmanız gerekenler ve gizliliğinizi sağlayacak site prensipleri de orada yazılı olacaktır.
kitapyurdu.com kitap alışveriş sitesinin Güvenlik ve Gizlilik Politikası bölümüne bakacak olursak:
”kitapyurdu.com size ait bilgileri (e-posta, fatura adresi, teslimat adresi vs.) hiçbir şekilde üçüncü kişiler ile paylaşmaz.
kitapyurdu.com’dan size gelen bilgilendirici e-postaları almak istemiyorsanız remove@kitapyurdu.com adresine boş bir e-posta göndermeniz yeterlidir.
kitapyurdu.com hem SSL, hem de kredi kart bilgilerinin onaylandığı bölümde SET sistemi kullanmaktadır. kitapyurdu.com dan satın alırken kullandığınız kredi kartınız Bankanın Ödeme Sistemleri güvencesinde olup, kitapyurdu.com veya üçüncü şahıslar kredi kartı bilgilerinizi göremez.
kitapyurdu.com, üye ve ziyaretçilerin site ile ilgili tarafımıza ulaştırdıkları her türlü istek, öneri ve soruları içeren bilgiler site performansını ölçmek açısından saklanmaktadır. Bu bilgiler kişilerin kendilerine yanıt vermek dışında herhangi bir amaç için kullanılamaz.
kitapyurdu.com’da yayınlanan hiçbir yazı veya grafik üçüncü kişiler tarafından izinsiz kullanılamaz. Bu sitede yer alan içerik materyali ya da fonksiyonalite, başka mecralarda yayınlanamaz.”
Görüldüğü gibi site, sizin bilgileriniz için kullandığı güvenlik sistem ve protokollerini belirtmiş, sağlanan e-posta hizmetinden ayrılmak için gereken uygulamayı göstermiş ve kendi haklarını da kullanım haklarını koruyarak belirtmiştir.
Ek olarak Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’nin 11. maddesine göre mesafeli sözleşme dışında tutulan sözleşme tipleri, yukarıda saydığımız sınırlamalara kısmen tabii değildir ve mesafeli sözleşme sayılmazlar;
a) Banka, sigorta ile ilgili,
b) Otomatik satış makineleri vasıtasıyla akdedilen,
c) Halka açık jetonlu telefonlar vasıtasıyla akdedilen,
d) Açık arttırma yolu ile akdedilen,
e) Gıda, içecek ve günlük tüketim için tüketicinin evine veya işyerine düzenli olarak sağlanan malların tedariki ile ilgili,
f) Sağlayıcının üstlendiği, barınma, ulaşım, yemek tedariki, sportif ve kültürel faaliyetler ve eğlence hizmetlerini özel bir günde veya sürede tedarik etmesine ilişkin hükümler içeren sözleşmeler .
E-Ödeme Yöntemleri
E-ödeme yöntemleri, sanal alışverişin artmasıyla birlikte çeşitlenmiş ve belirlenen bazı şartlara göre düzenlenmeye başlamıştır.
Önceleri sadece karşı tarafa kredi kartı numarasının verilmesi ile internetten alışveriş yapılabilirken, şimdi artık banka sistemlerine direkt olarak bağlanılıyor ve bütün işlemler anlık olarak gerçekleştiriliyor.
Artık kredi kartı ve hesaba havale yolu ile ödeme dışında bazı ödeme yöntemleri de var. E-ödeme yöntemlerini inceleyecek olursak:
Havale: Bankaların elektronik sisteme geçmesi ile birlikte oluşan bir sistemdir. bir paranın herhangi bir bankaya elden veya bankamatikten yatırılması ile diğer hesaba bankadan yapılan işlemle geçmesidir. Diğer ödeme yöntemlerine nazaran daha yavaş bir ödeme türüdür.
Kredi Kartı: Paranın her ortamda kullanılmasını ve faizle verilen kredinin aylık periyodlar ile ödeme yöntemine tabi tutularak müşteriye verilmesini sağlayan kart sistemidir. Günümüzde likidite tercihi paradan sonra en yüksek olan ödeme türüdür.
Pay-Pal ve Bağış Sistemleri: Ödemenin karşılıksız olarak yapılıyor görünümünde olduğu sistemlerdir. Yapılan ödemenin neyin karşılığında yapıldığı, ödeme sisteminin içinde olmadığı için bu sistemler bağış (donate) olarak da adlandırılmaktadır. Bu ödeme yöntemi kullanılmadan önce elektronik bir sözleşmenin taraflar arasında bir aracı kurum tarafından, yasal bağlayıcılığa sahip olarak, kurulması gerekir. Bunun ilk ve en iyi örneği e-bay.com alışveriş sitesidir. Açık artırma ile fiyat belirlenir ve son fiyatı veren ile satıcı arasında hukuki bağlayıcılığı olan bir sözleşme site tarafından kurulur.
E-Para: E-para sistemleri genellikle bahis ve kumar sitelerinin müşterilerine sağladıkları bir kolaylıktır. Bu sistem gerçek paranın sitede geçen bir sembolik paraya dönüşmesi anlamına gelmektedir. Mesela 1 YTL =10 Bahisstar
Bu ödeme yöntemi de kredi kartına bağlıdır. Öncelikle kredi kartından, almak istediğimiz miktara karşılık bakiye transfer edilir; daha sonra sisteme göre oluşan sembolik sanal para ile alışveriş ya da bahis yapabiliriz. Kampanyalar ve sanal paranın alım gücünün değişmesi ekonomiye kötü etkisi olan unsurlardır.
Elektronik Çek: Bu sistem en güvenilir e-ödeme yöntemidir. Elektronik çek neden belirtilerek bir malın alımı için vaatte bulunmaktır. Belirtilen miktar belli olduğu için isteğimiz dışında bakiye transferi yapılamaz ve eğer hizmetin gerçekleşmeyeceği ya da kötü ifa edileceğini anlarsak ödeme yapmadan cayma hakkımızı kullanabiliriz. Günümüzde ABD’nin bazı eyaletlerinde kullanılan bu sistem, e-alışverişler için en uygun ödeme yöntemidir.
SATIŞ SÖZLEŞMESİ
18 yaşından küçük kişiler IDéEFIXE’ten alışveriş yapamaz. IDéEFIXE.com çocuklara yönelik ürünler satışa sunmaktadır; ancak bunları yetişkinlere satmaktadır.
IDéEFIXE’ten
kredi kartı (Visa, MasterCard) ya da banka havalesi ile alışveriş yapılabilir. Bir hafta içinde havalesi yapılmayan siparişler iptal edilir. Siparişlerin işleme alınma zamanı, siparişin verildiği an değil,
kredi kartı hesabından sipariş tutarı kadar para blokesinin yapıldığı ya da havalenin hesaplarımıza ulaştığını belirlediğimiz andır. Ödemeli gönderi ya da posta çeki gibi belirtilmeyen ödeme yöntemleri kabul edilmez.
IDéEFIXE tüm siparişlerinizi, yasaların gerektirdiği şekilde irsaliyeli fatura eşliğinde teslim edecektir. Hediye paketleri sevk irsaliyesi ile gönderilecek; fatura, bilahare fatura adresine postalanacaktır. Yapılan alışverişlerdeki tüm fiyatlar YTL ve TL olarak ifade edilmiştir. KDV oranları kitapta %8, dergide %1, müzik, video, sibermarket, sağlık güzellik (bazı sağlık ürünlerinde % 8), çiçek, bilgisayar, elektronik ürünleri ve kargo için %18, hobi ürünlerinde ise %26’dır.
Dizgi ve sistem hatalarından meydana gelen fiyat yanlışlıklarından IDéEFIXE sorumlu değildir.
Sözleşmenin imzalandığı tarihte var olmayan ve ön görülmeyen, tarafların kontrolleri dışında gelişen, ortaya çıkmasıyla taraflardan birinin ya da her ikisinin de sözleşme ile yüklendikleri borç ve sorumluluklarını kısmen ya da tamamen yerine getirmelerini ya da bunları zamanında yerine getirmelerini imkansızlaştıran haller, mücbir sebep (Tabii afet, savaş, terör, ayaklanma, mevzuat hükümleri, el koyma veya grev, lokavt, üretim ve iletişim tesislerinde önemli mahiyette arıza…) olarak kabul edilecektir. Mücbir sebep şahsında gerçekleşen taraf, diğer tarafa durumu derhal ve yazılı olarak bildirecektir. Mücbir sebebin devamı esnasında tarafların edimlerini yerine getirememelerinden dolayı herhangi bir sorumlulukları doğmayacaktır. İşbu mücbir sebep hali 10 (on) gün süreyle devam ederse, taraflardan her birinin, tek taraflı olarak fesih hakkı doğacaktır.
IDéEFIXE sattığı yüzbinlerce ürün için tüm sanal alışveriş siteleri gibi stok tutmamaktadır. Ürünleri müşterilerinin siparişlerine göre tedarik etmektedir. Tüm ürünler için listeler hergün güncellense de sipariş verilen bazı ürünler teminci kuruluşaların stoklarında tükenmiş olabilir. Böyle durumlarda ilgili bölümümüz tarafından size posta ile bilgi verilir ve ürün bedeli karşılığı bloke edilen tutar kredi kartınızdan kaldırılır.
Tahsilatı yapılmış bir siparişin teslimatı Türkiye içindeyse Yurtiçi Kargo, MNG Kargo ve PTS Kurye firmalarıyla yapmaktadır. Eğer Türkiye dışındaysa, gönderi Yurtdışı PTS Worldwide Express, Yurtdışı Posta Servisi ya da APS aracılığı ile gerçekleştirilir. Kargo hakkında detaylı bilgi için buraya tıklayınız.
Paketlerinizin, alışverişiniz sırasında size belirtilen süreler içinde teslim edilmemesi durumunda tıklayın. Kargo Şirketi tarafımızdan ya da müşteri tarafından aranarak paket takibi yapılabilir. Paket teslim alındıktan sonra teslimatçı firmanın görevini layıkıyla yaptığı kabul edilmiş sayılır. Bu yüzden; Teslimat sırasında hasarlı olduğunu tespit edilen paketler kabul edilmeyip tutanak tutturulmalıdır. Daha sonra, tutanak 0212 296 75 01 numaralı telefona fakslanıp durum buraya tıklayarak bildirilmelidir. IDéEFIXE, ürünü yeniden temin edip, en kısa zamanda teslimatın tekrarlanmasını sağlayacaktır.
Genel olarak satın aldığınız ürünleri tahrip etmeden, kullanmadan ve ürünün tekrar satılabilirliğini bozmadan, teslim tarihinden itibaren yedi ( 7 ) günlük süre içinde neden belirterek iade edebilirsiniz. Ürün iadesi hakkında detaylı bilgi için tıklayınız.
Kredi kartı bilgileriniz sistemde kayıtlı olarak tutulmamaktadır. Sipariş verdikten sonra, ödeme bilgileri ekranında kredi kartı bilgisini girdikten sonra sağ satırdaki kaydet kutusunu işaretlerseniz, kart bilgileri sistemimize kaydedilir, sonraki siparişlerinizde bu kartı tekrar görüntüleyebilir, sipariş sürecini hızlandırabilirsiniz. Kayıtlı kartınızı silmek ya da bilgilerini güncellemek istediğinizde Üyelik Bilgilerim sayfasından Kredi Kartlarım bölümüne ulaşarak işlemleri gerçekleştirebilirsiniz. Bu ekranlarda da kart numaranız güvenliğiniz açısından gizlenmiştir.
IDéEFIXE ithalat ve ihracat mevzuatlarındaki kısıtlardan ötürü şu aşamada yurtdışına siber market, spor & sağlık, telefon, bilgisayar ve fotoğraf dükkanlarından ürün siparişi almamaktadır.
IDéEFIXE.com’dan alışveriş yapan kişi yukarıdaki tüm maddeleri kabul etmiş sayılır.
KARGO
1. Kargo seçenekleri sipariş sırasında müşterilerimize sunulmaktadır.
2. IDéEFIXE gerek duyduğunda daha hızlı gönderimde bulunmak amacıyla kargo firması değişikliği yapabilir. IDéEFIXE’te müşteri memnuniyeti nedeniyle yapılan değişik için ek bir ücret talep edilmez.
3. Ortalama teslim süreleri: Özel Kargo Şirketi’yle tahmini 1-3 gün.
Türkiye dışına
1. IDéEFIXE’ten yapılan Türkiye dışı gönderiler özel kurye firması PTS Worldwide Express, ASP ve ya Yurtdışı- Posta Servisi (15-21 gün) aracılığıyla gerçekleştirilir.
2. PTS Worldwide Express gönderileri paketin değeri kadar sigortalıdır.
Kargo bedellerinin belirlenmesi Kargo bedelini belirleyen üç parametre vardır.
1. Seçtiğiniz ürünlerin toplam ağırlığı. (Her bir ürünün veritabanında kayıtlı olan ağırlığı kullanılarak toplam ağırlık sipariş sürecinde otomatik olarak hesaplanmaktadır.)
2. Paketinizin teslim edileceği yer. (Türkiye içi ve Türkiye dışı gönderi tarifeleri farklıdır. Türkiye dışı gönderilerde ülkelere göre tarife değişmektedir.)
3. Türkiye içi gönderilerde seçtiğiniz teslimatçı firma.
Sipariş sürecinde kargo firması ve ücret seçenekleri adres aşamasından sonra kargo sayfasında bildirilmektedir.”
E-sözleşmeler uzun olmakla birlikte edimin şartlarını ve özelliklerini gösteren maddeleri içerir. Siz de bir şekilde ödemeyi yapmadan bu sözleşmeyi imzalamış olursunuz. (yanında sözleşmeyi okuduğunuza dair bir kutuyu onaylanmış hale gelmeden ödeme aşamasına geçemezsiniz.)
İmzalayacağınız bu sözleşme her ne kadar, kanunen, sizi borç altına sokmaya yetisi olmayan bir sözleşme olsa da verilen hizmetin ifasını tam olarak gerçekleştirmeme şansını da karşı tarafa vermiş olabilir. Bunun için sözleşmeyi sonuna kadar okumanızı tavsiye ederiz.
Bu bilgiler size sipariş bilgilerinizi içeren bir sipariş numarası ile birlikte verilebilir. Siz, bu numara ile birlikte satıcının iletişim ve verilen diğer bilgilerini saklamalısınız; herhangi bir sorunda ya da hizmetin gecikmesinde iletişim bilgilerinden satıcıya ulaşabilmeniz açısından!
Satın aldığınız mal/hizmete ilişkin uyuşmazlığınız,
- Mal/hizmette bulunan ayıba ilişkin ise,
- Satıcı/sağlayıcı ile imzalamış olduğunuz sözleşmede yer alan haksız şartlara ilişkin ise,
- Taksitle satın aldığınız mal/hizmete için erken ödeme bulunmanız halinde yapılması gereken erken ödeme indiriminin hiç yapılmaması veya yanlış yapılmasına ilişkin ise,
- Satın aldığınız devre tatil sözleşmesinin sözleşmeye uygun olarak verilmemesi veya sözleşme gereği ödemeniz gereken üyelik ücretinin çok yüksek olmasına ilişkin ise,
- Satın aldığınız paket tur sözleşmesinin sözleşmeye uygun olarak düzenlenmemesine ilişkin ise,
- Ön ödemeli olarak satın aldığınız malın zamanında ve gereği gibi teslim edilmemesine ilişkin ise,
- Mesafeli sözleşme (internet, tv, vb. aracılığıyla) ile aldığınız mal/hizmetin size zamanında teslim edilmemesi, cayma hakkınızı kullanmanıza rağmen bedelin iade edilmemesine ilişkin ise,
- Banka veya tüketici finans kuruluşu ile imzalamış olduğunuz kredi sözleşmesini erken kapatmanıza rağmen gerekli olan faiz indiriminin yapılamaması veya yanlış yapılması veya sözleşme hükümlerinin ölçüsüz derecede aleyhinize olmasına ilişkin ise,
- Banka veya tüketici finans kuruluşu ile imzalamış olduğunuz sözleşme esnasında sizden çeşitli isimler altında sözleşmede yer almadığı halde masraf vb. alınmasına ilişkin ise,
- İmzalamış olduğunuz abonelik sözleşmesine ilişkin ise,
- İş yeri dışında kurulan sözleşmeler kapsamında aldığınız mal/hizmete ilişkin 14 gün içerisinde cayma hakkınızı kullanmanıza rağmen satıcı veya sağlayıcının ilk yedi gün içerisinde sizden para veya kıymetli evrak alınması yasak olduğu halde aldığı para veya kıymetli evrakın iadesi veya iptaline ilişkin ise,
uyuşmazlığınızın çözümlenmesi için uyuşmazlık bedelini de dikkate alarak ikamet ettiğiniz yerdeki veya mal/hizmeti satın aldığınız yerdeki Ticaret İl Müdürlüğü ve Kaymakamlık bünyesinde yer alan Tüketici Hakem Heyetine veya Tüketici Mahkemesi’ne başvurmanız gerekecektir. Eğer bulunduğunuz yerde Tüketici Mahkemesi yoksa Asliye Hukuk Mahkemelerine Tüketici Mahkemesi sıfatıyla başvurabilirsiniz.
Size en yakın Tüketici Hakem Heyetine burayı tıklarak online başvuruda bulunabilirsiniz.
Eğer uyuşmazlığınız,
- Satın aldığınız malla birlikte size garanti belgesi, Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzu verilmemesine ilişkin ise,
- Kanun’da yazılı düzenlenmesi ve bir nüshasının tarafınıza verilmesi gerekli olan sözleşmenin size verilmemesine ilişkin ise,
- Satın aldığınız mal/hizmetin etiket fiyatı ile kasa fiyatı arasında fark varsa ve sizin aleyhinize olan uygulanmışsa,
- Cayma hakkınızı kullanmanıza rağmen size iş yeri dışında satış yapan şirketin gereğini yerine getirmemesine ilişkin ise,
gerekli idari işlemlerin yapılması için bulunduğunuz ilin Valiliğinde yer alan Ticaret İl Müdürlüğü’ne başvurmanız gerekmektedir.
Ayrıca uyuşmazlığınız,
- Ön ödemeli sözleşmelerde size ödemelerinizin güvence altına alındığına ilişkin teminat gösterilmemesine,
- Süreli yayınların verdiği promosyonlara,
- Bankalar ile yaşadığınız diğer uyuşmazlıklara,
- Tüketici sözleşmelerinde yer verilen haksız şartlara
ilişkin ise gerekli idari işlemlerin yapılması için Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü‘ne başvurabilirsiniz.